Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Ninfo
Nuphar lutea
Nymphaeaceae
Àutri noum : Pèd-de-miolo, Cougiéu-d'aigo, Pèd-de-muelo.
Nom en français : Nénuphar jaune.
Descripcioun :La ninfo trachis dins l'aigo di lono, roubino e àutri canau. Floto sus l'aigo emé si gròssi fueio, un pau pu longo que larjo e duberto ounte s'estaco lou pecou, ço que douno d'èr à un "pèd de miolo". Li flour, que vènon l'estiéu, jauno, fan de 3 à 5 cm de diamètre.
Usanço :Lou rizoumo èi manjadis, lou fau faire couire de tèms, e chanja l'aigo, pèr n'en leva l'amarun. Se pòu tambèn manja li pecou e li grano après lis avé leva dóu fru, ço qu'èi pas eisa. Aquésti grano sauton à la sartan dóu biais dóu pop-corn.
Port : Erbo
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nuphar
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ges
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nuphar lutea (L.) Sm., 1809